Rehabilitacja – hydrokinezyterapia

W ramach leczenia uzdrowiskowego Zakład Opieki Zdrowotnej Sanatorium MSWiA “Bristol” organizuje gimnastykę w wodzie. Zajęcia odbywają się w grupach pod kierunkiem wykwalifikowanego fizjoterapeuty. Hydrokinezyterapia wykorzystywana jest głównie w rehabilitacji w schorzeniach narządu ruchu, neurologicznych oraz leczeniu otyłości.

PRZYSTOSOWANIE DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Obiekt zaprojektowano tak, aby wszystkie jego części były dostępne dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich. Wejście do obiektu posiada rampę podjazdową. Winda przy wejściu pozwala na swobodne poruszanie się niepełnosprawnych w pionie. Toalety posiadają drzwi i urządzenia pomocnicze ułatwiające dostępność osobom na wózkach inwalidzkich. Toalety wyposażone są w obustronne uchwyty ułatwiające ruch niepełnosprawnym. Szerokość korytarzy i przestronny hall służy swobodnemu poruszaniu się niepełnosprawnych na wózkach. Drzwi do pomieszczeń, w tym do toalet, odpowiednio przystosowane do wjazdu wózkami. Dodatkowo w zespole dla niepełnosprawnych znajduje się 1 kabina przebieralni o odpowiednich wymiarach, umożliwiająca manewrowanie wózkiem inwalidzkim. W strefach dostępnych dla klientów obiektu przewidziano pomieszczenia dedykowane osobom niepełnosprawnym – szatnie strefowe wraz z węzłami sanitarnymi. Oznakowania na drzwiach bezbłędnie poprowadzą niepełnosprawnego odpowiednią drogą.

DZIAŁANIE SOLANEK W TERMACH SOLANKOWYCH „WODNY ŚWIAT” W KUDOWIE – ZDRÓJ

Termy solankowe „Wodny Świat” w Kudowie – Zdrój oferują od blisko 3 lat zupełnie inny sposób uzdatniania wody niż zwykłe chlorowanie czy ozonowanie.

Podkreślamy, że do procesu uzdatnia i dezynfekcji wody wykorzystywana jest sól ( NaCl ). Taki sposób wzbogacenia wody o solankę zwiększa oddziaływanie wody basenowej na organizm osób korzystających z basenu i kąpieli wodnych. Przebywając w basenie nie korzystamy z basenu ze zwykłą wodą gospodarczą, ale z kąpieli wykorzystującej wodę wzbogaconą o solankę.

Taki skład wody przybliża kąpiele w basenie do kąpieli morskich lub kąpieli leczniczych stosowanych w balneologii. Instalacja wodna w Termach solankowych „Wodny Świat” zaopatrzona jest w dodatkowe zbiorniki z solanką służące do dozowania soli w obiegu wody i utrzymuje poziom zasolenia na poziomie 0,4 %. Dla przykładu średnie zasolenie Morza Bałtyckiego wynosi ok. 0,7 % , które na ogół waha się w granicach od 0,2–1,2 % choć zimą zasolenie nie przekracza 0,78 % w Zatoce Gdańskiej i zależy głównie od wpływu wód z Morza Północnego.

Posiadany sposób wzbogacania wody w solankę, nie tylko daje odczucie kąpieli morskich ale również przybliża składem i oddziaływaniem kąpieli wodnych do działania leczniczego kąpieli w solankach.

DLA KOGO SĄ TAKIE KĄPIELE ?

Możliwość korzystania z solanki staje się coraz powszechniejsza i przydatniejsza zarówno w ośrodkach specjalistycznych takich jak Zakłady Przyrodolecznicze poszczególnych sanatoriów w miejscowościach uzdrowiskowych jak i przychodniach ambulatoryjnych w miastach czy w warunkach domowych, gdzie można przygotować kąpiel sztuczną o takich samych lub zbliżonych właściwościach terapeutycznych.

Warto zaznaczyć że możliwość skorzystania z kąpieli wodnej i aktywności ruchowej w wodzie wzbogaconej o solankę daje możliwość szerokiego dostępu dla każdego korzystającego bez konieczności korzystania z porad lekarskich, bowiem solanki mają szeroki zakres wskazań do ich stosowania i stanowią uzupełnienie każdego leczenia, rehabilitacji czy też odnowy biologicznej.

Lecznicze działanie takich kąpieli obserwuje się szczególnie w chorobach przewlekłych schorzeń związanych z narządem ruchu, jak również jako istotny element odnowy biologicznej np. u sportowców czy osób uprawiających regularną aktywność fizyczną, co teraz przy zwiększonym zainteresowaniu sportem masowym jak choćby – bieganie – znacznie ułatwia dostęp do profesjonalnej odnowy biologicznej. Kąpiele takie wskazane są również dla osób z alergią i astmą oskrzelową.

Spośród wód chlorkowych w medycynie stosowane są głównie wody chlorkowo – sodowe, które do stężenia 1,5 % nazywane są wodą słoną, natomiast o wyższych stężeniach solanką.

Ogólnie kąpiele solankowe dzieli się w zależności od stężenia soli na

– kąpiele solankowe słabe, o stężeniu od 0,5 do 1%

– kąpiele solankowe silne, o stężeniu od 2 – 3 %

DZIAŁANIE BIOLOGICZNE KĄPIELI

Warto zaznaczyć, iż działanie biologiczne kąpieli solankowych będzie znacznie intensywniejsze w zależności od stężenia solanki w wodzie. Naturalnie im mniejsze stężenie solanki tym działanie biologiczne będzie mniejsze i ma łagodniejszy wpływ na organizm, szczególnie w odniesieniu do sztucznych kąpieli leczniczych a odczyn po kąpieli będzie miał łagodniejszy przebieg.

WPŁYW CIŚNIENIA HYDROSTYCZNEGO

Ciśnienie hydrostatyczne wywierane przez solankę na ciało osoby będącej w kąpieli jest nieco większe aniżeli wody gospodarczej. Duża zawartość soli w wodzie powoduje zmniejszenie przewodnictwa cieplnego wody, co jest przyczyną obniżenia o pół do kilku stopni temperatury obojętnej kąpieli solankowych w porównaniu do wody gospodarczej. Naturalnie w sztucznej kąpieli solankowej wpływ tego czynnika jest znacznie mniejszy ale nie można go wyeliminować.

Podczas takiej kąpieli chlorkowo – sodowej woda przenika przez naskórek w obydwu kierunkach. Wraz z wodą wnika do warstwy rogowej naskórka pewna ilość rozpuszczonej w niej chlorku sodowego, który z chwilą wyparowania wody pozostaje w niej w postaci kryształków. Podczas każdej następnej kąpiel chlorkowo-sodowej zwiększa się wypełnienie solą kuchenną warstwy rogowej skóry. Od dawna wskazuje się na powstawanie płaszcza wodnego powstającego na skórze podczas kąpieli chlorkowo – sodowej, np. po kąpieli w wodzie morskiej. Straburzyński podkreśla, że ciepłe kąpiele solankowe powodują znacznie intensywniejsze i dłużej utrzymujące się pocenie niż kąpiele w wodzie gospodarczej o tej samej temperaturze i czasie trwania. Wskazuje, na fakt, iż podczas kąpieli w wodzie gospodarczej na skutek wnikania wody do naskórka, przede wszystkim do jego warstwy rogowej, powstający obrzęk zwęża przewody wyprowadzające gruczołów potowych, upośledzając wyprowadzanie potu. Kąpiel chlorkowo – sodowa ma charakter kąpieli w roztworze hipertonicznym, co sprawia że woda nie wnika w takiej ilości do warstwy naskórka, by doszło do wypływu potu z gruczołów potowych. Warstwa rogowa naskórka zawiera po kąpieli solankowej mniej wody niż po kąpieli w zwykłej wodzie gospodarczej. Podkreślamy również właściwości środowiska wodnego a zwłaszcza w kąpieli solankowej, które stwarza specjalne warunki, bardzo korzystne dla kinezyterapii czyli leczenia ruchem. Właściwości środowiska wodnego to przede wszystkim odciążenie – wysiłek mięśni konieczny do wykonania ruchu w wodzie zmniejsza się do 1/10 tej siły jaka jest potrzebna do wykonania ruchu poza wodą. Pozorna utrata masy ciała po zanurzeniu go w wodzie wynosi około 9/10 masy jego ciała. Drugim elementem bardzo korzystnym jest rozluźnienie, dzięki czemu ruch w wodzie wykonuje się łatwiej. Trzecim czynnikiem jest zmniejszenie tarcia, dzięki czemu ruch jest płynny co stwarza świetne warunki do pracy mięśni osłabionych, ułatwia wykonanie ruchu w przypadkach bolesnych stawów czy mięśni. Zatem w kąpielach solankowych dzięki nieco większemu ciśnieniu hydrostatycznemu niż w zwykłej wodzie uzyskujemy znaczniejszy pozorny spadek masy ciała i wszystkie te elementy wpływają jeszcze korzystniej na proces leczenia, rehabilitacji czy też odnowy biologicznej.

DZIAŁANIE TERMICZNE

Ciepła kąpiel solankowa modyfikuje przebieg procesów utraty ciepła przez organizm czego wynikiem jest utrzymywanie się jeszcze przez jakiś czas po kąpieli podwyższonej temperatury skóry. Jest to wynikiem pobudzającego działania kąpieli na autonomiczne mechanizmy termoregulacji poprzez wpływ na termoreceptory skóry występujące w pobliżu warstwy rogowej naskórka. Występujące po ciepłej kąpieli solankowej parowanie potu z powierzchni skóry zwiększa dodatkowo grubość płaszcza solnego. Właśnie ten czynnik jest czynnikiem o charakterze leczniczym. Odłożona w naskórku sól powoduje na drodze osmotycznej zmiany jonowe w zakończeniach nerwów znajdujących się w warstwie skóry właściwej wpływając na czynność autonomicznego układu nerwowego regulującego czynność wszystkich narządów.

DZIAŁANIE PRZEKRWIENNE

W trakcie kąpieli solankowych występuje również miejscowe działanie soli, polegające na rozszerzeniu pod jej wpływem naczyń krwionośnych i zwiększeniu ukrwienia skóry. Po kąpielach solankowych występuje umiarkowane działanie ogólne, wyrażające się poprawą regulacji krążenia krwi w następstwie czego następuje normalizacja ciśnienia tętniczego krwi, pobudzenie przemiany materii i wzrost ogólnej odporności organizmu. Czynniki te się są również mechanizmem mającym działanie przeciwbólowe i rozluźniające na układ mięśniowy oraz obniżają ogólną pobudliwość, hartują organizm.

WPŁYW NA ORGANIZM

Literatura wskazuje, iż kąpiele solankowe poprzez receptory skóry i autonomiczny układ nerwowy oraz hormony tkankowe wywołują :

  • zmniejszenie pobudliwości nerwów ruchowych i czuciowych – działanie przeciwbólowe

  • zwiększenie ukrwienia skóry

  • normalizację ciśnienia krwi

  • poprawę krążenia krwi

  • obniżenie ogólnej pobudliwości

Warto wspomnieć, iż po takich kąpielach należy nie obmywać ciała wodą słodką ani wycierać ręcznikiem. Ze względu na konieczność utrzymania płaszcza wodnego na skórze wskazane jest wyschniecie najlepiej na powietrzu, leżakowanie w przypadku osób dorosłych, oraz godzinny wypoczynek zalecany jest u dzieci.

WSKAZANIA

– ogólnie pojęte schorzenia narządu ruchu – stawów, kości, ścięgien,

– schorzenia dróg oddechowych i zatok,

– reumatoidalne zapalenia stawów

– stany pourazowe

– przewlekłe i zwyrodnieniowe choroby reumatyczne,

– obniżona odporność na infekcje,

– choroby skóry,

– choroby ginekologiczne,

– alergie z astmą oskrzelową u dzieci i młodzieży

– przewlekłe i nawracające zakażenia dróg oddechowych również u dzieci i młodzieży,

– odnowa biologiczna

PRZECIWWSKAZANIA

– niewydolność krążenia,

– świeżo przebyty zawał mięśnia sercowego,

– przewlekłe choroby wyniszczające,

– ukryte psychozy,

– nadczynność tarczycy,

– czynna gruźlica,

– nowotwory.

Literatura:

  1. Geremek K., Dec L.: Zmęczenie i regeneracja w odnowie biologicznej. Katowice 2007.

  2. Kochański J.W.,: Lecznictwo uzdrowiskowe. Wyższa Szkoła fizjoterapii z siedzibą we Wrocławiu, Wrocław 2008.

  3. Praca pod red. Straburzyńskiego G.,: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa 1988.

  4. Mika T., Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 1993

  5. Praca pod red. Degi W i Milanowskiej K., Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 1993

  6. Górski J., Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego. PZWL Warszawa 2011.